Aung San Suu Kyi’s partij, de NLD, won tijdens de verkiezingen op 8 november 2015 met een overweldigende meerderheid, door héél Birma. Dat was het beste nieuws uit Birma van de afgelopen 50 jaar. Sinds deze overwinning horen we eigenlijk weinig meer over Birma. Hoe staat het er nu voor?

Verkiezingen

De National League for Democracy (NLD) won met bijna 80% van de stemmen. De partij van Aung San Suu Kyi heeft nu een meerderheid van de zetels, in zowel het parlement als de senaat. Dat maakt de NLD en Aung San Suu Kyi de legitieme leiders, van een land dat na 50 jaar dictatuur hunkert naar democratie. En dat komt goed uit. Want juist nu heeft de bevolking behoefte aan een daadkrachtige overheid, om het land te herstellen na zeer zware regenval dit regenseizoen.

Niet alle touwtjes in handen

Toch horen we eigenlijk weinig over verstrekkende, nieuwe wetgeving, die definitief een einde maakt aan alles wat aan deze dictatuur herinnert? Waarom lijkt er een politieke impasse, op een moment dat bevolking haar overheid nodig heeft? Dat komt omdat de nieuwe leiders niet alle touwtjes in handen hebben. Want hoewel de verkiezingen redelijk vrij verliepen, had het oude regime alvast vóór de verkiezingen wettelijk vastgelegd dat in ieder geval 25% van de zetels naar militairen zou gaan. In zowel de senaat als het parlement. Daarbij worden ook de drie meest invloedrijke ministerposten (defensie, binnenlandse zaken en veiligheid) straks benoemd door de hoogste legerleiding. De NLD kán nu dus helemaal geen besluiten nemen, zonder goedkeuring van de oude legermacht.

En nu?

Zowel de NLD als de oude machthebbers hebben overgangs comités gevormd, die samen de verantwoordelijkheden van de nieuwe regering vorm gaan geven. Ondertussen praat Aung San Suu Kyi met de zittende president Thein Sein en zijn aanhangers over de overdracht van de macht. Voor Aung San Suu Kyi is het van politiek levensbelang dat de militairen, in de nieuwe regering en parlement, de democratie niet zullen dwarsbomen. Want als icoon en overwinnaar wordt Aung San Suu Kyi straks verantwoordelijk gehouden voor de politieke toekomst van het land. Terwijl ze daar dus eigenlijk niet alles over te zeggen heeft.

Saffraan revolutie

Daarbij liggen de verkiezingen van 1990 Aung San Suu Kyi waarschijnlijk nog vers in het geheugen. Toen won de NLD ook met 80% van de stemmen won. Maar één dag na de verkiezingsuitslag werd deze echter ongeldig verklaard door de militaire machthebbers en werd Aung San Suu Kyi onder huisarrest geplaatst. Hoewel de tijden verandert lijken, zal Aung San Suu Kyi voorzichtig manoevreren. Het is slechts 8 jaar geleden dat de Birmese overheid, tot grote internationale verbazing, de demonstraties van monnikken hard neersloeg, tijdens de Saffraan-revolutie in 2007.

President

Maar kan Aung San Suu Kyi niet rustig afwachten, tot zij tot president is benoemd? Ook dat is lastiger dan het lijkt. De oude machthebbers hadden vooraf óók al wettelijk vastgelegd dat je geen president van Birma mag worden als één van je kinderen een buitenlands paspoort bezit. En laat dat nou net zo zijn, in Aung San Suu Kyi’s geval. Zij heeft twee Britse zonen. Wettelijk gezien mag zij geen president worden. Ze heeft al verkondigt dat zij ‘boven de president’ komt te staan. Maar of de straks zittende militairen dat zomaar accepteren is de vraag. Daar werkt zij nu hard aan, via de weg van de diplomatie. Door praten, praten, praten, met diegenen die haar 15 jaar geleden huisarrest oplegden.

Ondertussen in Birma

En terwijl er op politiek niveau heel veel gepraat wordt, gaat in de rest van Birma het leven gewoon door. Niet helemaal gewoon, want grote delen van het land zijn zwaar getroffen dit regenseizoen. Door landverschuivingen zijn wegen en paden onbegaanbaar.  Honderden mensen raakten ontheemd. De bevolking heeft haar overheid nu hard nodig, om het land weer op gang te helpen. Maar de beleidsmakers, die zijn nog wel even in vergadering.