Gisteren bereikte mij het vreselijke bericht dat mijn zeer dierbare vriend Kweh Say is overleden. Kweh Say zette zich vol passie in voor vrede in Oost Birma. Mensenrechtenactivist, filmer, zanger, international spokesperson, creatief talent én inspirator van de Birma Actie. Wat een verlies…

Op de vlucht

Op 2-jarige leeftijd moest Kweh Say met zijn ouders, broer en zussen hun dorp uitvluchten bij een aanval van het Birmese leger. Jarenlang woonde hij in de jungle, verscholen voor de gewapende militairen. ‘We mochten geen geluid maken, niet huilen, maar ook niet lachen. Geen onderwijs, geen veilige plek, geen schone kleding en ik herinner me honger, altijd honger.’ Kweh Say vertelde me soms over deze moeilijke periode uit zijn vroege jeugd. Onderwijs voor gevluchte kinderen en mensenrechtenschendingen in Oost Birma aan de kaak stellen, daar lag zijn passie. Die passie deelden we.

Video Project

Bij de Thais/ Birmese mensenrechtenorganisatie Burma Issues deden wij samen de project coördinatie van het Video Project. Bijna drie jaar werkten we intensief aan het neerzetten van dit project, samen met een team van getalenteerde filmers. Kweh Say was ook woordvoerder, dus toen onze video ‘Always on the Run’ in de Amerikaanse Senaat werd vertoond, ging hij er heen om daar aan de senatoren zijn verhaal te vertellen, wat nog altijd het verhaal van de kinderen in Oost Birma is.

Karen News

Dankzij Kweh Say’s inzet groeide het Video Project van Burma Issues, in  samenwerking met andere lokale organisaties, uit tot het persbureau Karen News, waar nog altijd radio, video en nieuws wordt gemaakt, zowel Engelstalig als in Karen.

Afscheid

Kweh Say kreeg de afgelopen jaren steeds meer last van gezondheidsproblemen. Fysieke klachten, maar verergerd door de oorlog, die hij altijd- en steeds meer- met zich meedroeg. Hij lag de afgelopen dagen in het ziekenhuis, dat wist ik. We hebben elkaar via messenger nog ‘gesproken’. Het vreselijke nieuws dat hij was overleden kwam desalniettemin onverwacht, voor iedereen. Het is moeilijk afscheid nemen, van een vriend die zo ver weg is, en toch zo dichtbij.

Peace within People

Kweh Say heeft uiteindelijk de strijd verloren tegen de oneerlijke oorlog die hij bij zich droeg. Hij is niet de enige. De Birma Actie laat het daar niet bij. Innerlijke vrede voor mensen in en uit Oost Birma, is een must, voor al die beschadigde generaties. Want innerlijke vrede is hard nodig, ook voor een duurzame vrede in Birma. De Birma Actie gaat daar mee aan de slag, met het project Peace within People. In ere van Kweh Say.

Dit interview met Kweh Say is gemaakt door Human Security First, op 18 oktober 2013. Het is nog steeds actueel.