De voorlopige verkiezingsuitslag laat een overweldigende overwinning zien voor de NLD, de partij van Aung San Suu Kyi. Op dit moment gaan de eerste 20 parlementszetels naar de NLD. De overheidspartij de USDP heeft alvast haar verlies erkend.
Met een opkomst van meer dan 80% van de stemgerechtigden gisteren tijdens de landelijke verkiezingen in Birma, was een grote winst voor de oppositie partij de NLD al geen verrassing. Al vóór de kiescommissie begon met tellen, vroeg Aung San Suu Kyi de bevolking al om verliezers van de verkiezingen met rust te laten. Daarop liet de USDP weten dat zij de uitslag niet zouden bestrijden.
Uitslag
Omdat Birma nauwelijks ervaring heeft met democratische verkiezingen, was er angst voor een harde reactie van de overheid op de verkiezingsuitslag. Tot zeer recentelijk werd iedere vorm van oppositie hardhandig neergeslagen. Allicht dat de bevolking onrustig de uitslag afwacht.
Democratisch gehalte
Hoewel het overgrote deel van de bevolking enthousiast is over een overwinning van de NLD, wordt het democratische gehalte van deze verkiezingen door veel organisaties betwist. Niet alleen mochten bijna een miljoen Rohingya hun stem niet uitbrengen, maar ook lag het aantal stemgerechtigden bij andere etnische minderheden laag.
Geen vertrouwen
In de etnische gebieden van Birma zagen mensen hun naam niet op de kieslijst staan, of juist te vaak, waardoor hun stem ook ongeldig bleek. Of complete lijsten waren kwijt. Volgens Karennews kon in Karen state, een oostelijke provincie, een dorp met 300 inwoners hierdoor niet stemmen. Het leek een onmogelijke opgave om de kieslijsten op het platteland tijdig en correct af te ronden. Een extra handicap voor de verkiezingen was dat de kiezers geen enkele kies-ervaring hadden, én geen enkel vertrouwen in de overheid, die hen jarenlang heeft onderdrukt. Lokaal ingezette trainingen over de verkiezingen kwamen te laat, lijsten bleven onvolledig. En dat alles op een lege maag, door de enorme overstromingen de afgelopen maanden in grote gebieden in Birma.
Minderheden
Birma heeft 135 erkende minderheden. De partij van Aung San Suu Kyi vertegenwoordigt met name de etnisch Birmezen, de grootste etnische groep. De politieke partijen van een aantal andere etnische minderheden deden ook mee aan deze verkiezingen. Hoewel alle etnische minderheden een overwinning van de NLD op de heersende overheidspartij de USDP zullen toejuichen, is het de vraag hoeveel vertegenwoordigers van andere minderheden in het parlement komen. Veel etnische minderheden voelen zich niet vertegenwoordigt door de etnisch Birmese Aung San Suu Kyi. Zij heeft zich de afgelopen jaren nauwelijks uitgesproken voor de rechten van de Shan, Karen, Mon, Kachin, Rohingya en vele andere onderdrukte minderheden. En voor een langdurige vrede is een overheid nodig, waar de hele bevolking zich door vertegenwoordigd voelt.
President
Ook al wint zij vandaag met een overweldigende meerderheid, toch wordt nobelprijswinnares en NLD leidster Aung San Suu Kyi niet de nieuwe president van Birma. Althans niet met de huidige Birmese wetgeving. Aung San Suu Kyi heeft in Engeland gewoond en is weduwe van de engelsman Michael Aris. Zij mag zich hierdoor niet meer volledig Birmese noemen en kan hierdoor geen president worden. Maar als kopstuk van de grootste partij NLD zal zij wel gezien worden als president. Zo zal zij ook verantwoordelijk worden gehouden voor de beslissingen van de overheid.
Nieuwe overheid
Al vóór de eerste stem werd uitgebracht was een deel van de zetelverdeling al duidelijk; minimaal 25% van de stoelen gaat naar militairen. Dit geldt ook voor de belangrijke functies van minister van veiligheid, binnenlandse en buitenlandse zaken. Ook dat staat vast, volgens de huidige wetgeving van Birma. Militairen zullen dus een belangrijke rol spelen in de politiek van Birma, ook na deze ‘eerste, democratische verkiezingen’. Met Aung San Suu Kyi als moreel leider van deze overheid, zal zij soms maar moeilijk kunnen manouvreren binnen de ruimte die zij werkelijk heeft. Want voor het volk ligt de eindverantwoordelijkheid bij haar.